NHỚ MÃI BÀ NỘI THÂN THƯƠNG
( 17-02-2021 - 09:41 PM ) - Lượt xem: 1177
Nhớ thương bà, nhớ những mùa xuân xưa, hình ảnh hiền hậu của bà, giọng cười cùng tiếng ho rũ rượi của bà khi nói chuyện vui làm chúng tôi luôn nhớ bà khôn nguôi.
Bà tôi đi xa đã trên 40 năm sau ngày miền Nam thay ngôi đổi chủ, ba tôi từ một trụ cột của gia đình trở nên thất thế theo thời cuộc, không còn hoạn dưỡng chu cấp cho ông bà nội tôi ở một miền quê xa Sài Gòn vì không còn khả năng tài chính đành phải đưa cả gia đình tôi hồi hương về quê nội như một cuộc trốn chạy, bán tháo nhà cửa đồ đạc để làm một cuộc đổi đời đầy tang thương.
Nhớ ngày xưa khi tôi còn nhỏ, tôi vẫn biết bà tôi thương ba tôi nhất trong số những người con và thường bênh vực che chở cho ba tôi mỗi khi ông tôi trách mắng. Ba tôi vì chiến tranh nên phải lìa quê lên Sài Gòn kiếm sống và sau đó gia nhập quân đội cùng các chú của tôi. Ở lại quê nhà ông bà nội tôi bắt buộc phải bỏ căn nhà và miếng vườn trồng rẩy dọn ra chợ thị xã sinh sống vì vùng quê luôn bị khủng bố làm khó dễ từ phía bên kia vì các chú tôi không chọn con đường vào chiến khu. Bà tôi được ổn định chổ ở và nhận được cấp dưỡng hàng tháng từ ba tôi và các chú.
Hinh ảnh tôi nhớ nhất khi ông bà nội thỉnh thoảng lên thăm gia đình chúng tôi, từ đầu cư xá đã nhận ra cô út lỉnh kỉnh gánh đồ đạc và giỏ đồ ăn vào nhà. Trong giỏ đồ của bà tôi đầy ắp quà như bánh tét nhưn mỡ đậu đen, vài xâu bánh lá dừa nhưn đậu, chuối; một chục bánh ít, vài phong bánh tổ làm bằng bột nếp với đường thẻ; còn có cua biển, cá đuối kho sả nghệ và không thiếu hai hũ mắm tôm chua và tôm chà đặc sản của quê tôi.
Bà tôi rất vui gặp lại ba má tôi, các cháu và ngồi kể chuyện nhà quê, bà nhai trầu, mặc áo bà ba ngắn tay bằng vải trắng và cười sặc sặc khi hỏi thăm đám cháu nội, ôm đứa này, xoa đầu đứa kia. Ông tôi thì lãng tai, nói câu này lại nghe câu khác làm lũ trẻ chúng tôi cười nắc nẻ. Ở chơi nhà ba má tôi dăm ba ngày, ông bà và cô tôi lại đón xe về quê, lúc ấy ba tôi đã cho ông bà tôi một số tiền và quà bánh Sài Gòn trên đường về, trong đó không thể thiếu một chai nước tương Maggi chính gốc hảo hạng của Pháp mà bà tôi rất thích, bà nói tao chỉ cần chan vào cơm là ăn ngon rồi, khỏi cần đồ ăn!
Bà tôi sinh trưởng ở thôn quê nên đảm đang, chịu thương chịu khó để nuôi một đàn con mười người, tính bà đôn hậu hiền từ hay cười nói vui vẻ và nấu ăn rất ngon, ba tôi luôn thích những món ăn do bà nấu như canh chua lá me non, canh rau tập tàng nấu với tôm sắc giả nhỏ, canh khổ qua dồn thịt . Nồi canh chua do bà nấu là một hổn hợp đủ các loại rau và đặc biệt nấu với các loại cá, có khi cá lóc, rô; còn bà kho cá, kho thịt tuyệt ngon mà công thức vẫn được cô tôi bắc chước mẹ kho thịt vào dịp Tết. Bà còn làm các món mứt truyền thống như mứt dừa, mứt bí và không thể thiếu món chuối khô xào dừa rắc thêm đậu phọng.
Bước vào nhà bà là thấy một chậu mai vàng nở hoa ngày Tết, vài khóm cúc huyền màu tím đậm và luống hoa sao nhái vàng chanh lơ thơ trong gió xuân. Trong đám cháu nội bà thương yêu chúng tôi nhất, trước 75 thì ông bà lên Sài Gon thăm gia đình tôi, sau 75 được ở gần bà, vào nhà có cái gì ngon bà cũng cho cháu, có khi giấu cả ông tôi, đây là một giai đoạn buồn thảm của bà tôi vì không còn nguồn chu cấp của ba tôi, phải nhờ các chú khác nhưng không sao đầy đủ được như thời hoàng kim no đủ của chúng tôi và ông bà. Trước đó và sau này bà vẫn gần gủi ba má tôi và các cháu, cùng khóc cười sự đổi thay thời thế đã làm tan nát gia đình tôi, kể cả ông bà.
Trong sự thiếu trước hụt sau về cuộc sống, sức khỏe bà tôi dần suy kiệt phải nằm bệnh viện nhiều ngày trong sự chăm sóc của các chú bác tôi và các con dâu, trong đó có má tôi, trong khi tôi thì phiêu bạt ở phương xa trong cảnh “ngăn sông cấm chợ” khó mà về thăm bà tôi trong cơn ươn yếu. Nghe kể lại lúc nằm trong nhà thương, bà nghe rao bánh hàng gì đó và tỏ ý muốn ăn mà trong túi má tôi không có một đồng, một cảnh nghèo cùng cực khi hồi hương, nghe mà chảy nước mắt vì thương bà và nhiều thân phận cũng giống như chúng tôi sau một cuộc biển dâu!
Là một phụ nữ Nam bộ chân chất, bà tôi hiền, không khắc khe với các con dâu và không bao giờ nghe các bác hoặc thím dâu tôi phàn nàn về bà , ai cũng đều thương yêu bà và ít thương ông tôi, cả đời bà cũng khổ vì ông đào hoa, về già ông sống với bà nhưng nể trọng vì bà luôn làm đúng trách nhiệm người vợ, người mẹ mà ông tôi thời trẻ lại bay bướm , theo đuổi nhiều phụ nữ khác, trong khi bà phải đi cấy hái thuê để nuôi con.
Bà tôi sau đó đã nhắm mắt lìa đời, con thì đông nhưng phần lớn còn thiếu thốn, ba tôi thì lực bất tòng tâm, khi đó phải bán lưng cho đất, bán mặt cho trời với mảnh ruộng cằn cỗi, trong chúng tôi vẫn ước mơ cháy bỏng ngày được trở về Sài Gòn nơi miền đất chúng tôi sinh ra, lớn lên và được thừa hưởng một nền giáo dục nhân bản của nước nhà, một cuộc sống an bình dù chiến tranh lan rộng.
Nhớ thương bà, nhớ những mùa xuân xưa, hình ảnh hiền hậu của bà, giọng cười cùng tiếng ho rũ rượi của bà khi nói chuyện vui làm chúng tôi luôn nhớ bà khôn nguôi. Mỗi năm giỗ chính của bà do chú tôi đảm nhận, ba tôi khi còn sống đều về dự, sau khi ba tôi mất thì anh chị em tôi cũng làm một mâm cơm tưởng nhớ cả ông bà hai bên nội ngoại.
Sinh tử và ly biệt, nếu như cuộc đời phẳng lặng, chắc bà tôi sẽ sống lâu hơn, lúc ấy biết đâu còn sức khỏe, ông bà sẽ đi xe đò hơn 50 cây số lên thăm gia đình tôi với những câu chuyện buồn vui nơi quê nội và có dịp ba má lại dẫn chúng tôi về thăm ông bà, tôi được ngồi trên chiếc xe cyclo máy phóng vèo vèo trên đường phố Sài Gòn để ra bến xe cùng ba má và một vài anh chị em.
Hồi tưởng ngày xưa có dịp về quê, tôi nhớ đến nao lòng ngôi nhà xưa của ông bà với mảnh vườn trồng rau cải, ớt, có khi là bắp đến kỳ trổ cờ, tối đến bà luộc bắp cho anh chị em tôi ăn trong ánh lửa bập bùng; hai ao nuôi cá trước và sau nhà, hàng cây chuối, cây so đũa, luống bông vạn thọ vàng ươm nở vào dịp tết; làn gió đồng mát rượi với những cánh hoa đồng nội rung rung khoe sắc trước gió. Đó là những hoài niệm tuổi thơ tôi khi nhớ về quê nội và người bà rât đổi thương yêu của tôi.
PHƯƠNG DUNG
